Mode interesseert mij niet zo veel, al ben ik er altijd wel een beetje mee bezig geweest. Alleen al om een bepaald image neer te zetten. Bij de dames speelt mode veel meer een rol, al heeft iedereen een eigen smaak. De west Europese winkels daarentegen zetten hoog in op het modegehalte.
Hoe anders is het hier in Turkije. Natuurlijk zie je in de steden modewinkels, dan wel winkels die inspelen op mode. Maar over het algemeen zie je kledingwinkels. Op de markten heb je heel wat kledingafdelingen. De markten van Fethiye en Ortaca bijvoorbeeld staan vol kramen met kleding. Maar, voor mode moet je daar niet zijn. Nee, kleding is primair praktisch. In de winter dikke kleding, zomers dunne. En in de zomer veel merkkleding (Armani, LaCoste, Adidas, etc.). Alleen is dit eigenlijk nooit merkkleding, maar (veelal) goede vervalsingen. Kom je er in Nederland mee bij de douane heb je grote kans dat je de spullen in mag leveren. Een beetje merkgeil zijn ze hier wel, maar grootste deel daar van is toch echt voor de toeristenindustrie. Zoals die Hollanders, die denken te scoren.
Nee, hier is keus zat, maar op een hele andere manier. Vreemd, want op de Turkse tv wordt je doodgegooid met reclamefilmpjes met "onze" Doutsen Kroes. Voor de dames zie je vooral rokken en sjofars, of hoe die dingen heten. De basiskleur is altijd zwart. Soms heel donkerblauw. Het motief is altijd het zelfde; vele kleine bloemetjes. Wel, in de bloemetjes zitten de verschillen. Stapels kom je er van tegen, op de markt. Soms vraag je jezelf af of die Turkse vrouwen geen enkele vorm van smaak hebben. Misschien wel, maar het interesseert ze niet. Het moet praktisch zijn. T-shirts kom je overal tegen, in kleuren, maten en soorten. Overal zie je pyjama's (vooral pyamabroeken). Van dat teddystof achtige spul. In de meest vreselijke kleuren en prints. Dan de jacks (leaderlook!) en broeken. Wat wij joggingbroeken of huisbroeken noemen. Je wordt er mee dood gegooid...
En op straat zie je het terug. Niet veel leuke kleding. Veel vrouwen (vooral de oudere en plattelandsvrouwen) dragen onze eerder genoemde bloemetjes. Maar ook lopen ze in het dorp in die verschrikkelijke pyjamabroeken. En het vreemde... Ik ben net in mijn huisbroek een boodschap gaan doen en Reina is in haar huisbroek naar het dorp. En niemand die op kijkt. Het maakt allemaal geen flikker uit. Je draagt wat je draagt en dat zal een ander een zorg zijn. In Istanbul is dan vast wel een beetje anders, maar hier en in de steden hier gaat dat volledig op. Dat maakt dat je zelf ook makkelijker wordt. Het moet wel een beetje je smaak zijn, maar verder ben je niet bezig met hoe je kleding er uit ziet, maar of het praktisch is. Eigenlijk wel een hele bevrijdende ervaring, al zeg ik het zelf.
Overigens wil dit alles niet zeggen dat kleding ook hier in zekere zin je indentiteit toont. Dus toch een vorm van mode. Ondanks dat Turkije een seculier land is, kan je stellen dat het een moslimland is. Met Kerst is er ook gewoon school (toch wel). De vrije dagen zijn vooral Islamitische feestdagen. Zo is er ook een kledingvoorschrift; het hoofddoekje. Plattelandsvrouwen en oudere vrouwen zie je er nog veel mee. Dat zijn ook de vrouwen in de bloemetjesbroeken. Voor hen is de hoofddoek vaak ook nog eens praktisch. Maar er is een andere groep moslims, die over het algemeen veel jonger zijn en zich herkenbaar kleden. Jonge vrouwen in lange rokken en lange jassen. In mooie kleuren en veelal chique stof. Ook hun hoofddoek is anders. Veel kleuriger en mooie stof. Tevens herkenbaar aan de lange bovenkant. Deze groep vrouwen heeft namelijk een soort knotje op het hoofd, achter het haar, waarmee de hoofddoek verlengd wordt, richting achterzijde. De vrouw van de Turkse president draagt zeer regelmatig op dezelfde wijze haar hoofddoek. Dit is een groep die zich echt manifesteert als moslimas.
Alles bij elkaar draagt minder dan de helft van de Turkse vrouwen een hoofddoek en de hier boven genoemde groep is daar weer een minderheid van. De meeste Turkse vrouwen lopen er eigenlijk gewoon bij. Vrij westers, zouden we zeggen. Het belangrijkste is dat niet het uiterlijk, maar het gemak en de functie voornamelijk de bepalende factoren zijn voor wie wat draagt.
Dit lijkt niet alleen te gelden voor de plattelandsdorpen en steden. Ook in een stad als Muğla is het beeld niet veel anders. Oudere vrouwen en vrouwen van het platteland met een hoofddoek (overigens heeft dit meer met een soort van klederdracht te maken dan met het islamistische geloof), en verder zelfs erg weinig hoofddoeken. Het is dan ook nog eens een universiteitsstad. Veel jongeren en die pogen op hun wijze dan weer wel trendy te zijn. Mode is een te groot woord. Ook hier gemak dient de mens, en daarnaast ben je trendy. Zeker niet omgekeerd. Er is dan ook niet een bepaalde lijn en herkenbaarheid in kleding terug te zien. Zelfs bij de moslimmannen niet, ondanks dat zij toch wat meer traditioneel gekleed gaan.
Eigenlijk wel bevrijdend, hoe gemakkelijk men in Turkije ten opzichte van kleding staat. Nee, je hebt meer bekijks als je met onze honden ergens loopt, dan dat je in pyjama naar de supermarkt gaat.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten