Sinterklaas.....

Vroeger vierde je Sinterklaas op 5 december.  Een enkeling deed het de zesde en mijn overburen vormden de eeuwige uitzondering door het op 4 december te vieren. Onze christelijke buren vierden het zelfs op de vijfde, wanneer dit op een zondag viel.

Dit jaar valt de Sint op woensdag. Maar bijna niemand viert het dan nog. Nee, het hele weekend wordt het feest gevierd. Woensdag is een lastige dag, omdat het in de week valt en de ouders het dan veel te druk met zichzelf doen we het maar in het weekend.

Vier het dan maar niet. Je hebt een traditie en die vier je, of niet. Wat we nu zien is dat mensen op geheel eigen wijze de traditie naar eigen hand zetten. Dan is voor mij duidelijk dat de commercie gewonnen heeft. Vreselijk vind ik dat. Sowieso is het hele Sint gevoel al dubieus geworden. Ook zie je dat de commercie de drijfveer is geworden onze tradities voort te zetten.... Of zelfs in te voeren. Halloween en Valentijnsdag zijn hier voorbeelden van. Nooit bekend in Nederland, maar inmiddels, door de commercie, geheel ingeburgerd.

Als wij de dingen maar naar ons hand kunnen zetten doen we er graag aan. Met traditie heeft weinig meer te maken. Eigenlijk zijn wij van ons zelf vervreemd. Egocentrisch heet dat geloof ik, ja dat zijn wij geworden in extreme vorm.

Op televisie twee films. Een over Sinterklaas, de Nederlands film Sint, en een film over kerst, Rare Exports. Deze laatste film uit Finland/ Scandinavië. Heerlijk, twee geweldig relativerende films. Sint als een morbide en moordende zombie en de Kerstman als een groot gehoornd monster, met naakte oude mannetjes als engelen. Kindermoordenaars.

Het gewone patroon wordt hiermee even stevig doorbroken. Ik geniet daar wel van, maar vrees alleen dat het niet veel verandert. Nee, want we kopen onze cadeautjes en doen gezellig. Het moet toch leuk zijn en het maakt niet meer uit wat de achtergronden zijn. Wat dat betreft gaan we al heel erg op de Amerikanen lijken.

Persoonlijk ben ik voorstander van tradities. Het bindt mensen en samenlevingen. Een goede traditie geeft waarden aan het leven (al hoef je het echt niet met al die waarden en tradities eens te zijn). Maar tradities kennen hun waarden niet meer en worden individueel geïnterpreteerd. Wat wil je ook in een maatschappij waar het individualisme hoogtij viert. Sint Maarten is hier ook zo een voorbeeld van. Dat levert nauwelijks meer op en leeft ook steeds minder. 

Nee, tradities moeten wel opleveren. Cadeautjes en (geforceerde) gezelligheid, dat is waar we voor gaan.

In mijn jonge jaren had je nog de wandelverenigingen. In colonne en uniform wandelden de groepen zingend door de straten. Prachtig vond ik dat. Natuurlijk had het iets militaristisch, maar het toonde ook eensgezindheid. Het had wat. Net als de bruidjes en bruidegommen met de eerste communie, die met hele groep naar de kerk  gingen. Ik heb nooit iets met de kerk gehad, maar dat was toch iets moois.

 

Sint en Rare Exports opende weer even mijn ogen. Waar zijn we mee bezig? Ja, tradities hebben voor mij nog steeds een grote waarde, maar zoals we er nu mee om gaan, dat vind ik niks. Het gaat niet meer om die traditie, maar om het geld. Soms wil ik dan echt weer even terug naar het verleden. Sinterklaas moet weer die echte heiligman uit Myra zijn, kindvriendelijk en wat je vooral op 5 december zelf viert. En Kerst? Weg met Sancta Claus en terug naar Jezus. Dan ben ik ook eindelijk van de kerst af, want ik ben geen man van Jezus.

Dat wij zo uiteen vallen en geen belang meer hechten aan het gemeenschappelijke zie je op vele gebieden terug. In de politiek zie je hoe mensen aan partijshoppen doen. Bevalt er iets niet in de partij of het programma gaan ze direct naar een andere partij. Alles wordt naar individuele maatstaven geïnterpreteerd. En ja de commercie speelt daar handig op in en maakt het effect nog sterker. Ik ben merkvast en winkelvast. Ouderwets is dat. Aan binding doen wij, als consument niet meer. Laat mij dan maar ouderwets zijn. Als alleen het voetbal nog het oranjegevoel weet neer te zetten leef ik in een maatschappij, waar ik mij eigenlijk niet thuis voel. Wanneer voetbal dé bindende factor tussen mensen wordt en verder alle andere tradities niet meer tot echte binding leiden, dan leef ik in een verkeerd land. Misschien wel op een verkeerde wereld. Sociaal en emotionele verarming is wat wij kennen. Toch houd ik hoop en koester de stille wens dat wij met z’n allen weer echt sociaal gaan worden. Weer een samenleving gaan vormen en over onze ego stappen. Maar zo ver is het niet.

 

Dus, geef mij maar oud en nieuw... Dan vier ik weer dat er een nieuw jaar voor de deur staat, nieuwe kansen. De vuurkorf staat dan weer op straat (traditie). Alleen moet mijn partytent op tijd terug komen. Uitgeleend en terugbrengen... Ho maar... Nou, misschien heb ik hem wel eerder nodig. Het komt mij beter uit om op 19 december de jaarwisseling te vieren. Ik ben immers een man van deze tijd. Dus, nu alvast: gelukkig nieuw jaar!