Sluit de GGZ maar

Rond 1978 heeft Italië al haar GGZ instellingen gesloten. De psychiatrie bestond er niet meer en moest in eigen kring worden opgelost. Veel is er over de Italiaanse psychiatrie van vandaag eigenlijk niet bekend. Dat de algehele sluiting (en ontkenning) van destijds niet werkte is duidelijk.

Het CVZ (College voor Zorgverzekeringen) wil nu een aantal psychiatrische, en psychische aandoeningen uit de verzekering schrappen, of alleen als aanvullende verzekering overeind houden. Wel, zoals de voorstellen er van het CVZ liggen kan je net zo goed de hele GGZ sluiten. Net als in Italië... net als 35 jaar geleden. Hoe dom kan je zijn, of regeert alleen het financieel denken? Een beetje humaan denken lijkt hier immers ver te zoeken.

Vroeger werden de gekken weggehouden en later weggestopt. Zo rond de late jaren zestig kwam er een voorzichtige kentering en ging men anders kijken, en om, met psychische stoornissen. Misschien zijn we daarin wat doorgeschoten, maar nu lijkt alles weer door te schieten, wanneer je kijkt naar het CVZ. De gek moet weer verstopt worden, weggehouden uit de maatschappij. Vreemd daar bijna al het (veelal gedecentraliseerde) overheidsbeleid er op gericht is de individu juist zo veel als mogelijk te laten participeren in de maatschappij.

Weten wij niet meer wat we willen, of zijn wij inderdaad zo ver dat geld het instrument is om onze waarden en normen te bepalen? Volgens mij hebben we het nooit geweten, en daarom mag het geld nu de leading lady zijn...

Natuurlijk heb ik daar moeite mee. Niet omdat ik dertig jaar in de GGZ heb gewerkt, maar wel omdat ik al die jaren heb gewerkt in de arbeidstherapie en dagbesteding. Dat laatste is de goedkoopste vorm van zorg, maar al jaren ligt de dagbesteding onder vuur. De basis: financieel... Bezuinigingen. In al die jaren heb ik nog nooit mee gemaakt dat er een degelijk onderzoek is geweest naar het effect en belang van dagbesteding en activering. Dat ligt aan de sector zelf, maar ook in de breedte is dit een gebrek. Een onderdeel daarvan betreft de politiek. Iedere keer volgen zij de aanbevelingen van zogeheten deskundigen. Basis van onderzoek om tot besluitvorming te komen ontbreekt. Ergens begin 2000 is het laatste onderzoek gedaan, op dit gebied. Ook nog een onderzoek van andere strekking en uitgevoerd door het Trimbos Instituut.

Knap dat het CVZ uit gaat van de scheiding van lichaam en geest. Een nieuwe visie en dus ontkennen maar. Toch is deze visie (en uitspraak) van het CVZ maar een kleine illustratie over hoe wij tegen het (geestelijk) welzijn van onze medemens aankijken. Op veel terreinen wordt de psychiatrie bediscussieerd. Niet geheel onterecht, omdat de GGZ ook een sector is waar relatief veel plaats is voor modeziekten. Ja, ADHD, is voor een deel een modeziekte. Niet omdat ik ADHD ontken, maar omdat vele artsen deze ziekte zo hebben kunnen interpreteren dat bijna ieder druk kind deze diagnose kan krijgen. Dat is er mis in de GGZ.

Inmiddels komen de reacties uit het werkveld en cliëntenverenigingen. Felle reacties, en terecht. De voorstellen van het CVZ gaan te ver, maar leveren ook geen bijdrage om op constructieve wijze kritisch naar de sector te kijken. Net wat ik hier boven aangeef, ontbreekt. En de reacties geven ook die richting niet in. Nee, want men is boos en reageert op de voorstellen, en niet op eventuele verbeteringen. Dat wordt ook niet uitgelokt. In die zin wel slim van het CVZ, want de feitelijke discussie ga je uit de weg. Laten we daar eens met z’n allen boven gaan staan en de wind uit de zeilen van het CVZ nemen.

Laten wij de psychische problemen en psychische ziekten serieus nemen, en kritisch zijn met diagnosticeren.  Stoppen met het kort door de bocht denken, linksom als rechtsom. Dan zal het CVZ ook vast niet meer met die waanzinnige voorstellen komen en mag de GGZ open blijven......