Vreemde tijd

Nog niet eens zo heel erg lang geleden, vier of vijf jaar, geleden zag ik een documentaire op televisie over pubers. Deze pubers gebruikten hun mobile telefoon voor hun sociale leven en het was zelfs hét instrument om bijvoorbeeld relaties te verbreken. Want, wanneer iemand recht voor je staat is dat immers een stuk lastiger.

De tijd schrijdt voort en ook de digitale ontwikkelingen zijn in hun opmars niet gestuit. Was vroeger Hyves al heel wat, tegenwoordig ploeteren wij met Facebook , LinkedIn en Twitter. Of je iedereen nu wel of niet kent maakt niet zo veel uit. We willen veel “vrienden” hebben en communiceren ons te pletter. Ik denk dat velen zich niet realiseren hoeveel tijd men besteed aan deze sociale media. Immers, we doen het niet alleen, veel mensen stoppen er ook nog eens bakken van tijd in.

Wat levert het nu eigenlijk op? Ik vraag het mij met regelmaat af. In ieder geval hebben we er een goede dagbesteding mee gekregen. Zat je vroeger uit het raam te staren of voor de buis, nu hang, lig, of zit je, uren op de sociale media. We zijn actief.

Daarnaast ontgaat de meerwaarde mij in grote mate. Vreemd, daar ik zelf toch ook een redelijk fanatiek gebruiker van, met name, Facebook ben. 

overal doen we het, bron: de ondernemer

Nu heb ik zelf vrij veel contacten en bevalt het mij prima eens een dag geen mensen te zien, of te spreken. Toch onderhoud ik ook dan mijn digitale vriendschappen. Dat gaat soms ver. Zijn mijn vrouw en ik samen thuis, zeggen wij niet zo veel tegen elkaar (ja, dat komt ook voor), dan communiceren wij wel via Facebook. Nog geen twee meter van elkaar verwijderd en we communiceren digitaal. Ja, een vreemde tijd. We doen er nog aan mee ook.

Soms is het leuk. Zoals nu de Pietitie en de discussie rond de Zwarte Piet. Dan gebeurt er weer eens iets. Toch is dit een beetje een uitzondering, want de meest uitwisseling is in feite inhoudsloos, wat leeg. Heel veel gebruikers hanteren de sociale media om enerzijds allerlei kretologieën te verspreiden, en anderszins hun eigen interesses aan de ander op te dringen. Globaal genomen zijn de sociale media heel erg vlak. Bij Twitter zit daar nog enige logica in, door de beperking in tekens. Bij Facebook heb je ruimte en is de oppervlakkigheid vele malen groter. LinkedIn is vooral een uithangbord van jezelf, een soort etalage.

Vroeger ging je om met mensen. Je kende hen in zekere mate en je ging wel of niet met iemand om. Met de mensen, die je tot je vrienden (of kenniskring) rekende, had je leuke dingen en vervelende dingen. Soms ook wel ruzie, maar dit leidde nooit echt snel tot een breuk. Of het contact was al op een wankele basis gegroeid, of je kende elkaar en wist het wel weer bij te leggen. Het contact hierin was altijd erg essentieel. Iets recht in persoons gezicht zeggen, of het met (toen nog) een briefje zeggen, maakte verschil. In het eerste geval ontstond er een directer communicatie, waarin heel veel misverstanden direct weggewerkt konden worden. In het tweede geval ging je er voor zitten en koos je zorgvuldig je woorden. In het huidige digitale tijdperk gaat alles snel, kort, krachtig, en daardoor regelmatig hard en meedogenloos. Respect lijkt in waarde sterk af te nemen. Je maakt net zo makkelijk vrienden, als dat je ontvriend wordt. Het valt mij op dat mensen veelal ongenuanceerd en respectloos reageren. Misschien omdat ook wanneer iemand mij digitaal ontvriendt dit mij toch altijd wel iets doet.

zelfs ouderen doen het, bron: pzc

We schrijven veel, maar zien, horen, signaleren veelal de toon er achter niet. Denk je dat iemand grappig reageert, blijkt het serieus te zijn. Is iemand serieus, ervaar je het als grap. Discommunicatie is via de sociale media erg snel gerealiseerd. Dat is lastig. Volgens mij ook niet goed voor de (onderlinge) sociale structuren.

Om meer te zeggen staat aan de zijlijn van de sociale media de blog. Zelf schrijf ik met regelmaat een blog. Omdat ik dingen kwijt wil, zaken wil uitleggen, of om welke reden ik ook heb. In principe tracht ik met mijn blogs een zekere verdiepingsslag te creëren. Echter, eenmaal geschreven wordt ook een blog in de sociale media opgenomen en ik merk dan ook frequent aan de reacties, dat deze een zelfde waarde vertegenwoordigen, als wat ik hierboven over de communicatie op de sociale media heb gezegd. Ongezouten en ongenuanceerde reacties zijn het gevolg. Dat raakt een ander punt van de sociale media. Had je vroeger vrienden, waarmee een zekere verbondenheid was, tegenwoordig is dit lang niet altijd zo. Qua interesses niet, maar ook niet op het gebied van taal en intelligentie. Nee, eenmaal voorbij het knopje plaatsen ben je vogelvrij. Arm en rijk, slim en dom, intelligent of onderontwikkeld, alles en iedereen ligt voor je, al dan niet te azen op het fenomeen toeslaan. Als prooidieren liggen wij in een hinderlaag. Soms is dat omdat, wanneer je langs komt, men met je wil spelen, maar heel vaak is het omdat je vanuit die hinderlaag heel “veilig” kan worden aangevallen.

Wij noemen het sociale media, echter in feite wordt ons sociale leven zwaar op de proef gesteld. In het echte leven vechten we voor ons eigen individuele bestaan. De fysieke sociale cohesie is tanende. Vanuit de sociale media en invloeden van de digitale mondialisering maakt dat wij in het echte leven ook minder sociaal met elkaar om gaan. In onze westerse wereld vallen sociale structuren steeds verder weg. Had je in de jaren vijftig en zestig (vorige eeuw) nog het bloeiende verenigingsleven, de kerk, en het dorp, tegenwoordig is dat alleen nog maar heel beperkt aanwezig. Ook in menselijk oogpunt leven we steeds meer in een wegwerp maatschappij.

mondiaal

Maar, wel een vol paradoxen. Immers, ik schrijf feitelijk kritisch en negatief over de sociale media, maar maak er wel flink gebruik van. Ja, dat is inderdaad een innerlijke strijd. Het heeft ook te maken met mijn maatschappelijke positie. Ik ben raadslid en van mening op meerdere manieren te moeten communiceren. Om die reden schrijf ik de blog, ben ik actief op de sociale media, en beantwoord ik trouw alle mailtjes. Gelukkig heb ik ook op straat nog de nodige contacten, en daarmee gesprekken. Dan is er sprake van echte interactie en kan ik uitleggen en direct reageren. Na mijn politieke carrière denk ik zeker minder actief te worden op de sociale media, en weer meer een ouderwets leven te gaan (en willen leiden). Zo ver is het nog niet, en wat mij betreft blijf ik mij voorlopig ook nog inzetten voor ons maatschappij, met name op lokaal niveau. Het geeft echter wel een extra druk.

Toch mag mijn betoog niet louter negatief zijn. De sociale media brengen ook wel iets. Je vergroot je wereld. Qua informatie, maar ook vrij letterlijk. Op Facebook heb ik regelmatig digitaal contact met directe en indirecte familie, die op afstand staan of op afstand wonen. De naam Merhottein staat diverse keren genoemd in mijn rijtje vrienden. Maar ook oude (verloren gewaande) contacten duiken soms op. De ene keer is dat leuk en heeft dat een bodem, de andere keer blijft het bij een zeker vaststelling. We kennen elkaar, maar onze levens corresponderen niet meer. Zelf ervaar ik het als leuk, die oude contacten.

Ja, wij leven in een vreemde tijd. Jaren geleden was men bevreest bij het idee dat de wereld geregeerd zou worden door de computer, maar nu is het zo ver. De computer bepaalt ons leven, in bijna al haar facetten. Daar zitten negatieve en risicovolle kanten aan, maar toch ook veel mooie kanten. We gaan er alleen veel te slordig mee om. Dat is geen verwijt wat ik anderen kan maken, daar ik mijzelf er ook van moet betichten. Het hoort er nu eenmaal bij. Een paar keer heb ik nu al gehad dat ik iets schreef, wat totaal anders over kwam, dan mijn intentie was. Ik hoop er zelf toch iets van te leren. Misschien iets minder snel schrijven, toch een keer controleren, en hopelijk niet te snel op het knopje plaatsen drukken. Al gaat dat laatste soms ook per ongeluk. En dan ga ik nu maar mijn kwartaal opgave van de BTW doen… want dat moet tegenwoordig ook digitaal.

tot in de dood