donderdag 23 juni 2016

Brexit... Foutje, bedankt!

Brexit..., het lijkt een feit. De pond zakt door de grond naar een laagtepunt, wat sinds 1985 niet meer gehaald was. Britse aandelen onder spanning. Europa in de stress. Ondanks dat het nog wel twee jaar kan duren voordat de Engelsen echt weg zijn is deze uitkomst desastreus.
Voor Engeland zelf merk je al de directe gevolgen, in negatieve zin. Blijkbaar heeft het stemvolk onvoldoende bij die consequenties stil gestaan en zich veel te veel laten leiden door hun onderbuik. Zelden heeft dat positieve resultaten...

Feit is dat de Europese Unie een log apparaat is, teveel nationale bemoeienis heeft en aan modernisering/aanpassing toe is. Het apparaat is dermate log, dat de boodschap al lange tijd verkondigd wordt, maar de EU zichzelf nog steeds niet door de molen haalt. Dat moet echt gaan gebeuren, zeker na de Brexit staan de Euro-sceptici handenwrijvend te popelen toe te slaan. De EU werkt slecht, maar op zich is het een goed en waardevol instrument. Uittreden heeft dat ook nóg meer negatieve gevolgen als blijven. Toch is er helaas een Brexit nodig voor de Europarlementariërs zich eens echt achter de oren te krabben en nu eens echt aan de slag te gaan de EU effectiever, efficiënter én slagvaardiger te maken, waarbij de EU juist een positieve beleving wordt.

Helaas vrees ik dat de uitkomst van het Britse referendum ook een andere boodschap verbergt. Een slechte boodschap, maar je kan er bijna niet meer om heen; democratie functioneert niet meer...
Democratie zegt dat het besluit genomen wordt door de meerderheid, plus één. Dat onderdeel werkt wel, maar democratie houdt meer in. Namelijk kennis om tot een oordeel/stem te komen. En daar gaat het steeds meer mis. Er wordt niet met kennis gekozen/gestemd, maar met een onderbuik gevoel. Een onderbuikgevoel wat stevig gevoed wordt door populisten, die de onkunde van de kiezer gebruikt voor het eigen belang. Dat eigen belang is vaak niet de inhoud, maar het persoonlijke. De ex-burgermeester van London wil premier worden. Hij is daar heel duidelijk in. Hij is het gezicht geworden van Brexit... terwijl hij toch echt voorstander was van de EU, zei het wel kritisch. Nee, Europa interesseert hem niet zo veel, maar Downingstreet 10 is wat hem waarlijk bezig houdt.
Referenda en verkiezingen. Er wordt een uitspraak van het volk gevraagd over materie die inmiddels dermate complex is, dat een forse meerderheid over onvoldoende kennis beschikt tot een overwogen oordeel te komen. Men laat zich steeds meer leiden tot populistische woorden, maar zij die deze uitspreken hebben bepaald niet de beste ideeën..., en de meest verborgen agenda's. En zo wordt een ooit goed systeem nu een gevaar voor de samenleving. En die wordt dus genekt door de mensen zelf. Ze hebben dat over het algemeen niet door, maar uiten wel kritiek op de gevestigde orde. Veelal echter niet de juiste kritiek.
Met het referendum over Oekraïne heb ik niet gestemd. Ik vond dat ik onvoldoende kennis over dat specifieke onderwerp had om tot een juist oordeel te komen. Natuurlijk was het "ja" kamp overtuigend, maar bij de tegenstanders zaten toch ook sterke argumenten. Maar het belangrijkste vond ik of ik zelf die afweging kon maken. De druk om wel te gaan stemmen heb ik getrotseerd, op zich al niet eenvoudig, om mijzelf niet te verloochenen.

Het is niet de eerste keer dat ik mij kritisch uit laat over democratie, en dan met name de vorm van democratie zoals wij die nu kennen. En je ziet de gevaren, dan wel de nadelige gevolgen, met open ogen. De zege van Trump. Schrikbarend. De enorme hoeveelheid (vooral percentueel bij de buitenlandse) Turken die Erdogan steunen. De populariteit van een Wilders. Drie politici die door populisme gehoord worden en dreigen een stem te krijgen, of die al hebben gehad. Mensen die de onvrede van het volk oppakken, slim uitstallen en er vervolgens eigen winst uit halen. De Brexit is een wel heel duidelijk signaal.

Nee, de huidige democratie is uit de tijd. Dat je je stem mag doen gelden was positief, echter is verworden tot een nationaal gevaar. Wat mij betreft moeten we maar weer heel snel af van de referenda. Ook het Zwitserse model werkt steeds minder. De Zwitsers nemen steeds meer onderbuik besluiten, waarbij je ziet dat het land steeds meer afzakt tot een intolerante natie. Besluiten worden genomen op onvoldoende kennis en..., de onderbuik.

Misschien kan je beter een milde dictatuur hebben, dan onze westerse democratie. Toch blijf ik zoeken naar vormen waarbij het volk wel degelijk van zich mag laten horen en een beperkte invloed mag hebben, maar waarbij de overheid waakt over de nadelige gevolgen. Niet direct voor het land zelf, maar juist voor dat volk. Ik ga er niet vanuit dat al die Brexitstemmers zich vooraf hadden gerealiseerd dat de Engelse Pond zo snel en zo vors onderuit zou gaan. Ja, straks mogen ze in wellicht relatieve armoede dan besluiten wie hun land wel of niet in mogen. Dan gaan ze weer klagen. Klagen op de politiek, klagen op het gezag, maar ze vergeten te klagen over hun verkeerde keus. En dat is het probleem van democratie..., mensen klagen altijd over van alles, maar nooit over zichzelf en hun eigen aandeel. En zelfs dit referendum zal daar geen les in zijn. Het is, politiek gezien, vandaag een zwarte dag!

Geen opmerkingen:

Een reactie posten