In den vreemde: ik begrijp er geen snars van (24)

Recent kwam onze achterbuurvrouw, de moeder van de huisbaas, het terras op. Ging zitten, nam een sigaret en ging een gesprek aan. Een echte Turkse vrouw, smoezelig witte hoofddoek, gebreide trui een een orginele sjofar (tussen broek en rok in), met het bekende bloemetjesmotief. Reina zat achter de iPad, met het vertaalprogramma.

Ik was bezig, maar af en toe ging ik er bij zitten. Soms dacht ik iets te begrijpen, maar het meerendeel ging glad aan mij voorbij. Het lukt me niet echt. Misschien zit mijn hoofd te vol en mankeert het aan mijn talenknobbel, maar dat Turks komt er maar mondjesmaat in. Ik pik wel dingen op, maar allemaal heel magertjes en sporadisch. Zo vroeg ik laatst in de winkel; dekkedar? Later begreep ik dat het nekkardar moet zijn. Dat betekent zo iets als; wat kost het? Ondanks mijn foutieve bewoording werd ik zo waar wel begrepen. Toch leuk. En inmiddels heb ik er weer van geleerd. Zo gaat het mij af, woordje voor woordje. Ik kon tellen tot tien, maar nu blijf ik alweer bij de zes hangen. Vijftig (elli) weet ik dan weer wel.

Naar het schijnt is Turks gramatikaal een van de eenvoudigste talen. Atatürk heeft de taal over gezet in ons Romaanse schrift en de taal tevens vereenvoudigd. Zo eenvoudig, dat ik het maar lastig vind. Daarbij komt dat woorden meerdere betekenissen kunnen hebben en soms een letter (of zelfs klemtoon) anders, dit iets heel anders kan betekenen. Toch blijf ik zwoegen meer van de taal onder de knie te krijgen. Ik merk soms ook wel meer te begrijpen, maar spreken houd ik tot het minimum beperkt. Vaalangst? Nee, daar ben ik wel over heen. Het lukt gewoon niet zo goed. En dat terwijl ik inmiddels in het Turks aangesproken word. De toeristen zijn weg. Die komen vanaf maart weer. Daarbij leer je elkaar (her) kennen in zo een dorp. Dat maskt het weer iets eenvoudiger. En samen met het vertaalprogramma van de iPad is het me nog steeds gelukt dat voor elkaar te krijgen, wat ik wil.
Ik wil alleen van die knulligheid af. Met die volle kop van mij dien ik hier dus wel de tijd voor te nemen. De tijd om echt te gaan leren lukt me overigens niet. Eigenlijk wil ik dagelijks aan de slag en de taal leren op mijn eigen wijze. Dat blijkt tot op heden een mooie illusie. Je denkt in zo'n land heb ik tijd zat, zullen we ons wel vervelen en moet ik toch wat te doen hebben. Maar zo werkt het dus niet. Mijn dagen zijn tot nu toe allen gevuld, waarvan minder dan de helft zoals ik gepland en voorgenomen heb. Hier gebeuren de dingen anders. Er komt wat tussen, de dingen gaan niet zoals je vooraf had bedacht, je wordt afgeleid, noem maar op. vervelen lijkt hier niet in mijn woorden oek voor te komen. Bijzonder, meer zo weinig contacten. Wat dat betreft moeten we vaker het dorp in en zo lang we nog niet zoveel mensen kennen ook mensen aanspreken. Het makkelijkst zijn buitenlanders. Qua taal, maar ook omdat je natuurlijk in de zelfde positie zit. Het kan verkeren. En zeker voor een gesprek met enige inhoud moet je een daarvoor gechikte Turk zoeken, als een speld in een hooiberg.
Taal is mooi. Ook lastig. Daarbij ben ik eigenlijk ook een beetje een Einzelganger. Toch moeten we kontanten leggen en heb ik soms behoefte aan een goed gesprek. Met die moeder is dat goede gesprek in illusie, toch hebben we zitten praten. Met haar beperkte kennis van alles en de interesse van een mug kom je geen heel eind. Wil ik de taal leren moet ik meer contacten aan gaan. In ieder geval: wel met enige inhoud.
De achterbuurvrouw zal het worst zijn. Ze ging ook gewoon door. Aardig is dat sommige dingen, ondanks alle barrières, wel werken. Herkenning in woorden. Zo hem ik zelf ontdekt wat taman (okay) betekent. Een voorbeeld van een woord wat je vaak hoort en op een gegeven moment de contaxt ziet.

De moeder van Özaï had het na drie peuken wel bekeken. Ze stond op een schoon langzaam te tuin uit. Waarbij zij overigens uitermate lenig over het hondenhekje stapte.