no merci... no Morsi

Morsi en Erdogan

Spannende dagen in Egypte, nog steeds onrust in Turkije. Syrië in burgeroorlog. Het rommelt in het nabije midden oosten. In al die landen zijnde problemen anders. Toch zie ik een overeenkomst tussen Turkije en Egypte.

Al eerder heb ik aangegeven hoe Erdogan de democratie in zijn voordeel en eenzijdig uitlegt. Immers, Erdogan duwt op een haast dictatoriale wijze zijn besluiten door. Uitgaande van het feit dat hij democratisch gekozen is, en daarbij dus een meerderheid vertegenwoordigt, legitimeert nog niet dat hij de rest van de bevolking kan negeren. En dat is wat wij bij Morsi zien.

Een jaar geleden is Morsi president van Egypte geworden, op basis van een democratisch proces. Morsi hoort tot de Moslim Broederschap, een politieke stroming die de islamitische wetgeving (Sharia) in grote mate wil invoeren. Daartoe heeft hij er voor gezorgd dat hij als president meer macht heeft gekregen en daar vanuit veranderd Egypte steeds mee in een moslim staat. In principe is het echter een seculiere staat (scheiding tussen politiek en religie). De inzet van Morsi maakt dat Egypte in steeds mindere mate seculier is. Daarnaast blijven tal van afgedwongen veranderingen uit. En dat wordt dus niet door de bevolking gepikt.

Hier gaat de vergelijking met Turkije volledig op. Ook Turkije is seculier. Een waardevolle erfenis van Ätatürk. En door zeer veel Turken nog steeds aangehangen. Toch legt Erdogan tal van regels op, ook in de lijn van een sharia-achtige wetgeving. Een voorbeeld is het alcoholbeleid, maar ook de kledingvoorschriften van het personeel van Türkisch Air. 

Maar dan een groot verschil. Niet dat Erdogan langer bezig is, maar wel dat hij tal van (hoge) militairen op vage gronden op pakt, en opgepakt heeft. In feite heeft hij het leger onthoofd. Het leger dat zich meerdere keren had opgeworpen als beschermer van de democratie, én de seculiere rechtsstaat. Van die kant heeft hij niets meer te vrezen en kan hij zijn gang gaan. Blijkbaar had hij geen rekening gehouden met het volk... Bijna de helft daarvan dus. Maar dat telt voor Erdogan niet.

In Egypte ligt het anders. Militaire kopstukken zitten er nog, en spreken. Het leger beschermd de rechtsstaat en de seculiere staatsvorm. Als het allemaal gaat lukken tenminste. 

Heb ik nog wel een probleempje. Eigenlijk ben ik passifist en anti militaristisch. Ik zou dus tegen iedere militaire inmenging moeten zijn. Toch moet ik toegeven nu wel blij e zijn met het leger en teleurgesteld dat het leger in Turkije zo buiten spel is gezet. Zo zie je maar, dat de wereld niet zwart-wit is. Wel hoop ik dat, wanneer het leger haar rol neemt, dit niet gaat leiden tot een militaire dictatuur. Maar, eerlijk gezegd, ik ben daar op de een of andere manier echt bang voor. Het derde machtsblok (het volk) is te sterk geworden. Goede evenwichten zijn belangrijk, vooral wanneer een van de drie machtsblokken te ver gaat. Van welke kant dan ook. Misschien een van de winsten van onze moderne ontwikkelde maatschappij. In ieder geval hoop ik dat dat Turkije leert van Egypte, Erdogan niet blind is voor de positie van Morsi. Stoer, die mensen in Cairo! Ik heb ontzag voor ze en hoop dat ze een betere staat krijgen. Maar het zelfde geldt voor Turkije en ik hoop dat het daar niet zo ver hoeft te komen, als de situatie in Egypte. Van hier wens ik de Turken heel veel sterkte en succes in hun strijd! Ik voel het... In beide landen gáát het lukken!

En inderdaad, meneer Morsi is inmiddels afgezet. De grote vraag is of hier sprake is van een militaire coup, of een militaire interventie (de democratie te redden). Gezien de informatie die tot ons komt kan je bijna niet over een coup spreken. Nu alleen nog hopen dat de aanhangers van de Moslim Broederschap zich als waardige burgers tonen, en niet hun gelijk met wapengekletter willen gaan afdwingen. Zo zien we maar weer; democratie is niet altijd gemakkelijk. Wel goed dat er nu meer oog komt voor de rechten van alle burgers en zeker hoop ik daarbij dat de rol, en bescherming, van de vrouw veel aandacht krijgt en ook zij zich veilig kunnen gaan voelen in het nieuwe Egypte!