Droog brood

Inmiddels krijgt het meer en meer aandacht; de problemen van oudere werklozen en de uitbuiters. Vorige week bij Kassa (Vara) nog over de idiote heffingen op achterstallige ziektekostenverzekeringen. Inmiddels ook de knellende positie van velen; onverkoopbare huizen, niet te betalen hypotheken en belastingachterstanden.

Het nieuws wordt primair beheert door de jeugdwerkloosheid, maar steeds meer komt de focus op de oudere te liggen. En terecht. Dat zeg ik niet alleen vanuit mijn eigen situatie, maar vooral ook omdat ik op een breder economisch niveau tracht te kijken. Het aantal mensen met onbetaalbare schulden is dermate groot, dat dit economische schade berokkent. Ligt de schuld nu bij al die individuen? De publieke opinie ziet steeds meer, dat dit in maar een (relatief) enkel geval aan de orde is.

Je hebt een goed baan. Je werkt er al bijna 30 jaar. Dan opeens wordt je werkloos. Je hebt wel een hypotheek die bijna de helft van je (oude) salaris opvreet en dan komen er nog vele kosten bij. Omdat het inkomen goed was, kende je geen probleem. Door de werkloosheid zakt het inkomen dermate, dat de vaste lasten in totaal al meer dan ¾ van het inkomen betreffen. Gezien de leeftijd komen velen niet aan de bak. Zelf heb ik inmiddels meer dan tweehonderd (misschien zelfs wel driehonderd) sollicitaties verricht. Heel serieus en toch maar drie keer uitgenodigd. Dan houdt de WW op, maar WWB is niet in zicht. Immers je partner heeft nog een klein inkomen, of uitkering. Op dat moment stijgen de vaste lasten naar 125% van het inkomen. Je hoeft geen rekenwonder te zijn om in te zien dat er dan sprake is van een probleem.

Maar waar gaat dat geld naar toe? De hypotheek is al een grote post. Bij ons meer dan 1500 euro. Dan betalen we 250 euro per maand aan ziektekostenverzekering. Er zijn nog andere verzekeringen en je zit al op 2000 euro. Internet, televisie en mobile telefoons… ik heb het bij ons opgeteld: 150 euro per maand! Gemiddeld trouwens. Waanzinnig eigenlijk. O ja, en dan de energienota nog: 364 euro per maand. Groot huis en bijgebouw. Vroeger allemaal geen probleem. Nu een ramp.

Verkopen we ons huis, dan gaan we goedkoop kopen en hebben we zelfs helemaal geen hypothecaire lasten meer nodig, of een heel klein beetje. De energienota gaat naar beneden en opeens kunnen we normaal leven. In dat opzicht zitten wij in een bevoorrechte positie. Mits we ons huis verkopen en inderdaad eigen geld overhouden. Dat laatste moet mogelijk zijn, zelfs bij een relatief lage verkoopprijs.

Maar zo ver is het nog niet. Ons huis is flink gezakt in de prijs, maar ligt markttechnisch in een moeilijk segment. En dan valt je op hoe de grote jongens je gaan uitkleden. De bank blijft tot een zeer laat stadium de hypotheek incasseren. Overigens heb ik contact gezocht, en wordt hier wel aan gewerkt. Maar, de belastingen, energiebedrijven, ziektekosten en de communicatie bedrijven willen gewoon hun geld. Niet onterecht, maar de manier waarop is nogal dwingend en ja ik vind zelfs stuitend. Met name de belastingen zijn op dit gebied zeer intolerant (uitgezonderd de gemeentelijke belastingen).

Kortom, ik zit nu in een situatie dat ik nauwelijks eten kan kopen. Straks helemaal niet. Met andere woorden, al mijn geld gaat straks naar zaken waar ik geen direct tastbare middelen voor ontvang. Dat is onze maatschappij. Je betaald voor lucht. Want dat internet, mobile telefonie, energie, verzekeringen, maar ook de belasting, daar zie ik niet direct iets voor terug en ik heb zeker geen zicht op wat ik nu exact voor iedere euro krijg. Mobiel. Ik bel nauwelijks, heb een goedkoop abonnement, maar betaal wel 30 euro per maand. Waar in hemelsnaam betaal ik voor? Het antwoord hoef ik niet ver te zoeken. Het is niet voor niet in het nieuws dat bepaalde organisaties er financieel rooskleurig voor staan en grote winsten maken. Dat is gemakkelijk door de ondoorzichtigheid van het product. Ooit heb ik een flat gehad in Capelle aan den IJssel met stadsverwarming. Ik was er nooit, maar betaalde ook nog nooit zo veel energiekosten. En dat terwijl ik de kachel uit had. En reclameren… dat verlies je.

Mij  situatie is erbarmelijk, maar ik heb nog een heel goed perspectief. Tot die tijd moet ik het uitzingen. Hoeveel oudere werklozen hebben dat niet? En wat betekent dat voor de economie? Ik kan mij herinneren hier al eerder een waarschuwende vinger over te hebben opgestoken. Er waren vrijwel geen reacties. Inmiddels komt het meer en meer in het nieuws, maar wat wordt de toekomst? Voor de economie… ja op macro niveau komt het wel goed, maar op micro niveau? En je krijgt niet alleen een steeds grotere kloof tussen arm en rijk, maar steeds meer rijken worden opeens arm. En vaak met slechte vooruitzichten. Waar moet dit heen? Bij mij zakt de moed al in de schoenen. Ik kan alleen maar hopen snel het huis te verkopen. Bij vele anderen is dat zelfs geen oplossing meer.

Is dit nu de schuld van de individu? Hoge en dure hypotheken werden je enkele jaren gelden door de strot geduwd. Zonder internet en mobieltje besta je niet meer. Als individu ben je er ingeluisd door geldbeluste bedrijven. En nu ga je het pas merken, wanneer het niet goed meer gaat… zij niet meer thuis geven.

In mijn geval hoop ik de boel snel op te lossen en dan ga ik met pensioen. Eenvoudig leven en af en toe een extraatje. Eigenlijk heb ik een mooie toekomst voor de boeg…