de gemeenteraad Velsen, 2010 - 2014

bron: IJmuider Courant

Al enige tijd geleden voerde ik discussies over  nieuwe partijen op de kieslijst. Velsen telde al 11 fracties in de gemeenteraad. Meer zou leiden tot een grotere versnippering. Gelukkig is Remco Glas naar de VVD gegaan en hebben ook Bram Diepstraten en Johan Sieraad zich bij bestaande partijen aangesloten.

De afgelopen periode was in zekere zin lastig bestuurbaar. Een coalitie van vijf partijen is feitelijk te breed. Zeker wanneer je in ogenschouw neemt dat de signaturen niet bepaald overeen komen. Het waren geen jaren van slagvaardigheid. Naast een ingewikkelde coalitie was er ook sprake van een zwakke raad. Er was geen visie, men durfde niet en oppositie versus coalitie leek een centrale drijfveer, te ver verwijderd van inhoud. Natuurlijk zijn er de afgelopen periode besluiten genomen en is er sprake van ontwikkelingen. Wanneer daar geen sprake van was zou het wel heel erg erbarmelijk zijn. Om nu enthousiast te zijn over de behaalde resultaten... Dat lijkt misplaatst en overdreven. Diverse resultaten zijn met veel moeite tot stand gekomen. Het aantal hete hangijzers in 2010 ten opzichte van 2014 is zeker niet verminderd. Wel is er een sprake van een verschuiving. Echter, rond het Pieter Vermeulen Museum is de gemeente geen stap verder. Het winkelcentrum ligt er concreet gezien niet anders bij. Ook de problemen bij het woonwagenkamp (Velsen Zuid) lijken nog niet opgelost. Zo zijn er nog meer onderwerpen die in principe zijn blijven liggen.

De coalitie is gedurende een raadsperiode een belangrijke basis. De afgelopen vier jaar was nauwelijks sprake van dualisme. In tegendeel; de wethouders maakten zo goed als deel uit van de fractie en vrijwel alle besluiten van fracties werden gecommuniceerd met het college. Dat gaf het college ruimte een behoorlijke eigen draai aan het beleid te geven en hiermee zeer bepalend te zijn. Dit terwijl juist de raad de bepalende (en sturende) factor moet zijn. Als fractie zijn wij door zowel het college als de coalitiepartijen regelmatig aangesproken op het feit dat wij ons te dualistisch opstelden.

Ook, zoals al aangegeven, was de coalitie verenigd in een soort verdedigingslinie ten opzichte van de oppositie en met name richting Velsen Lokaal. Vaak was de vraag niet hoe wij zelf over een onderwerp dachten, maar hoe Velsen Lokaal er op zou reageren en hoe zij dit tegen de oppositie konden gebruiken. De angst regeerde. Dit werd primair gevoed door de VVD en in tweede instantie door D'66. De PvdA poogde tactisch te manoeuvreren en het CDA was meestal toch de wat kleurloze vijfde. De onderlinge steun (het gunnen) was nogal eenzijdig te noemen. Zo heeft D'66 de fractie van (toen nog) GroenLinks minimaal gesteund. Ja, zij vielen GroenLinks vooral regelmatig af en trachten zich vooral te profileren op onderwerpen van GroenLinks. Niet geheel onlogisch omdat de landelijk speerpunten van D’66 lokaal nauwelijks uitvoerbaar zijn. De kracht van D'66 was groter en de andere coalitiepartijen volgden meestal, waardoor GroenLinks zich regelmatig vanuit een underdog positie moest profileren.  De belangrijkste opdracht van de coalitie was de gehele periode ongeschonden uit te zitten. Dit laatste is formeel gelukt.

Achter de schermen boterde het ook niet altijd binnen het college. Met name de band tussen de wethouders van GroenLinks en het CDA was geen liefdesrelatie. Naar buiten toe heeft men dit redelijk onzichtbaar gehouden, maar het effect op de uitvoering van het beleid heeft het zeker gehad. Een kleine illustratie van de onzichtbare mechanismen, achter de schermen.

 

de raad in vergadering, bron: hyljakat.nl

Ondanks dat de kwaliteit van de raad absoluut ondermaats was, waren er enkele goede raadsleden. Kleurrijk en wellicht het beste was Floor Bal (LGV), gevolgd door de PvdA’er Karel Ockeloen. Marianne Vos is de vierde in mijn rijtje. De politiek van Velsen Lokaal was soms te zuur, anders had ik haar zeker in kwaliteit meer punten toe bedeeld. Op drie staat voor mij nu Leo Kwant (ook LGV). De SP heeft zich, naar mijn idee, te rechtlijnig opgesteld. Ik zie hierin het functioneren van Frits Vrijhof centraal in. Vaak leek hij de politiek niet te begrijpen en hield hij zich wel heel erg vast aan zijn stokpaardjes, ook wanneer het niet eens het onderwerp was. Jammer, want de SP verdiende beter. Een van de slechte raadsleden is hiermee genoemd. Dicky Sintenie is een schat en kleurrijke vrouw, maar politiek inhoudelijk heeft zij zich niet sterk getoond. Gert Jan van de Hulst (beiden overigens CDA) was te graag aan het woord. Vaak eindeloze referaten en niet te volgen, maar wel met een toon dat hij uitstraalde zichzelf erg kundig en belangrijk te voelen. Henk Wijkhuisen (D'66) was er vooral voor de bühne. Verbaal kwam hij aardig uit de hoek, maar verder ontbrak er iets aan hem. Ik weet nog steeds niet wat, maar misschien was het dat hij niet voldoende begaan over kwam. In feite kan ik ieder raadslid wel evalueren, maar deze mensen typeren misschien wel het meest de mate kwaliteit, op individueel niveau. Daarnaast waren sommige raadsleden erg rechtlijnig, sommigen zwabberden en een enkeling zat er volgens mij niet als raadslid, maar als inhoudelijk deskundige. Ook niet de juiste positie. Het oordeel over mijn functioneren laat ik graag aan een ander over.

Overigens, ik kijk nadrukkelijk naar het functioneren als raadslid. Deze analyse is absoluut niet gebaseerd op persoonlijk affiniteit en waardering. Dat is niet aan de orde en bovendien ontstaat er dan toch ander plaatje.

De afgelopen vier jaar heeft de gemeenteraad van Velsen haar slagkracht gemist, is zij verdwaald in secondaire zaken en is de inhoud niet op de juiste waarde beoordeeld. Belangrijke onderwerpen heeft de raad hiermee laten lopen. Een effect hiervan is dat bij veel fracties en raadsleden gedurende de afgelopen vier jaar de rug niet echt recht gehouden werd. Besluitvorming was zodoende enigszins wispelturig en niet voorspelbaar… of juist te voorspelbaar wanneer duidelijk andere belangen de boventoon voerden.

 

het college, burgemeester en Dick Emmer, bron: Velsen.nl

Het mag duidelijk zijn, dat het de afgelopen vier jaar zeer zeker beter had gekund. De kans is dat er ook nu weer een brede coalitie ontstaat. Hopelijk gaat er op een aantal punten nu wel iets veranderen. Ik kan mij voorstellen dat de kiezer niet veel vertrouwen in de politiek heeft. Ook niet op lokaal niveau. Het ligt echter niet aan de partijen en op zich betekent een lokale partij ook niet dat er sprake is van een meerwaarde. Het ligt veel meer in de persoonlijkheid en ambities van mensen in de raad. Dat maakt politiek zo weinig inzichtelijk. Bovendien ziet de kiezer maar een fractie van het raadswerk. Het meeste gebeurt achter de schermen voor het grote publiek.

Wel zichtbaar was de aanwezigheid bij werkbezoeken. Dit was vaak schrijnend. GroenLinks, Velsen Lokaal en CDA waren hierin het meest zichtbaar. Van de coalitiepartijen was vooral D'66 het meest onzichtbaar.

Veel kritiek van burgers was dat raadsleden op mail, brieven en oproepen zo slecht reageerden. Ook daarin hoort een goede raad zich te profileren. Maar goed, zelfreflectie in de politiek is blijkbaar lastig. In de politiek heeft men veel met ego's van doen. En die slaan zich vooral graag op de borst. In kritiek spuien krijgt de gemeenteraad zeker een voldoende, maar op zelfreflexie is zij gezakt.

Op dit moment vertrekken 20 (!) van de 33 raadsleden. Relatief veel. Wanneer ik de nieuwkomers zie geeft mij dit echter wel vertrouwen. Niet alleen een frisse wind, maar ook zie ik meer een verschuiving naar deskundigheid en kwaliteit. Ik gun Velsen een goede gemeenteraad. Er staat veel op het program en er komt veel op de gemeente af. Het kan beter en het moet beter. Over vier jaar hoop ik een stuk positiever met een analytische blik op weer een raadsperiode terug te kunnen kijken. Alleen al om die reden wens ik de nieuwe raad veel succes, wijsheid en kracht toe!

 

over vier jaar weer in de vaart?