Tabak

Als de rook om je hoofd is verdwenen…, zong Boudewijn de Groot ooit. Rook en roken… Wanneer je tegenwoordig een sigaret opsteekt ben je een paria. Toen je rookte in de tijd dat Boudewijn de Groot dit lied zong hoorde je er juist bij, met een paffie in je mond. Tijden veranderen, maar zeker ook de mentaliteit.

Persoonlijk ben ik een stevige roker. Nog steeds, dus ik val onder de paria’s. Maar tegen de jeugd wend ik mij met grote felheid hen te zeggen: begin alsjeblieft niet met roken! Dat meen ik uit de grond van mijn hart.

Zelf zie ik mij als een verloren zoon, die nog steeds rookt en blijft roken. Ruim 46 jaar inmiddels. Een hopeloos geval, waarbij acties tot stoppen alleen maar tot frustraties hebben geleid. Het spijt me, maar zo ben ik nu eenmaal. Een hele zwakke plek bij mij, maar wellicht mijn enige echte zonde. Misschien daardoor dat ik mij ook zo opwind over de publieke opinie inzake rookgedrag. De anti-rook-lobby is een sterke lobby, maar ook een fanatieke lobby, die sterk overdrijft. Vanuit, in mijn ogen, valse sentimenten. Zoals nu in Nijmegen, waar men niet meer mag roken op buitenspeelplaatsen met/van kinderen. Typisch Hollands ook om de verantwoordelijkheid van de individu over te nemen en alles in regels te gieten. Maar, het is in feite ook zo inconsequent. Ook in Nederlandse pretparken, zoals de Efteling, is het niet meer toegestaan om in de wachtrij (in de buitenlucht) te roken. Dit alles ter bescherming van het kind.

Vanuit twee visies vind ik deze maatregelen belachelijk. Als eerste gaan wij er prat op te leven in vrijheid. Wel, mijn vrijheid wordt sterk beperkt! Dat ik niet mag roken in gesloten ruimtes, of binnen, lijkt mij uitermate reëel. Roken in de buitenlucht is een verbod dat ik niet accepteer! Wanneer ik dat niet doe (bijvoorbeeld in de wachtrij op de Efteling) is dat mijn beslissing! En, als stevige roker kan ik een ieder melden dat ik zo iets uit eigen beweging ook meestal niet doe. Ja, ik houd wel degelijk rekening met mijn omgeving.

Enige jaren geleden werd het roken op stations verboden. Hier en daar kwamen “rookpalen”. Daar stond een meute omheen snel te inhaleren. In mijn optiek het verplaatsen (en concentreren) van een probleem. Het was Amsterdam Centraal. Ik liep tot een redelijke afstand van de overkapping en stak, in de buitenlucht, mijn sigaret op. Twee heren van de spoorwegpolitie kwamen naar mij toe met de mededeling dat ik daar niet mocht roken. Dat mondde uit op een stevige discussie. De dreiging van de boete werd ingetrokken en ik dreigde het justitieel voor te laten komen. De heren bonden duidelijk in. Ik heb rechten en plichten en mijn recht is in de open lucht te roken, wanneer en waar ik wil.

Een ander voorbeeld, een ziekenhuis in Haarlem. Vlak voor de ingang was een soort rookhok. Goor, dus ik ging een vijftig meter verder van mijn tabakje genieten. Komt er een handhaver op mij af: u mag binnen drie meter van het gebouw niet roken. Pardon? Ook deze man droop af, zonder verdere consequenties voor mij. Hij bleef er wel mee dreigen, maar daar hield het dan ook bij op.

Ja, belachelijk dat men het roken in de open lucht verbiedt en nog belachelijker roken te centreren op locaties binnen een verbodsgebied. Meten met twee maten, maar daar is men goed in.

Een ander wel opvallend detail is Facebook. Op mijn profielfoto’s met een peuk wordt nauwelijks gereageerd. Op profielfoto’s zonder peuk vrij veel. Verloochend de mens zichzelf, wil men zichzelf zo goed voordoen? Geen idee, maar de dwang en drang rond bepaalde onderwerpen is naar mijn mening buiten proporties en veelal inconsequent. Roken is hier een uitstekend voorbeeld van.

Vooral inconsequent. Terug naar Nijmegen. Niet roken op de kinderspeelplaats, maar het fijnstof dwarrelt er rustig neer. We moeten eens weten wat voor vuiligheid wij de wereld in helpen. De rooklucht is werkelijk minder dan een druppel op de gloeiende plaat. En daar waar het echt om gaat komt men er niet uit, of heel moeizaam, of economische belangen zijn belangrijker. Eindelijk is er zicht op het sluiten, dan wel ombouwen, van de kolencentrales. Eindelijk… En hoe vervuilend blijft onze infrastructuur, de industrie? Maar vergeet ook ons huishouden niet. In de jaren tachtig werden huizen dermate geïsoleerd dat er puur ongezonde binnenklimaten ontstonden. Na iedere regenbui in Nederland, wanneer ik mijn vinger buiten over de vensterbank haal is deze grijs! Het verwarmen van onze huizen, ons levenscomfort, is bekend hoe vervuilend dat is? Ons goedkope stukje vlees is vervuilender en gevaarlijker dan alle rokers bij elkaar. Maar, dat wordt met de mantel der liefde afgedaan. Alhoewel, heel langzaam begint men te beseffen hoe vervuilend wij mensen bezig zijn. Toch zie je de gadget winkels en koffiecorners als paddenstoelen uit de grond schieten. Het uiterlijk belang blijft opwegen tegen echt milieu besef.

En inderdaad, veel individuen nemen zelf te weinig verantwoordelijkheid. Spreek hen dan daar op aan! Maar nee, de overheid neemt liever die verantwoordelijkheid af door regeltjes te stellen. Maar de bedrijven…, die worden het meest ontzien, terwijl daar de grootste vervuilers zitten. Luchtvaart, scheepvaart, industrie, noem maar op. We willen blijven vliegen, we willen containers rotzooi uit China kopen en allemaal de nieuwste en beste mobieltjes. Er moet wat veranderen, maar het werkt, in mijn optiek, niet anders dan juist de bedrijven eerst aan te pakken. Het bedrijf als voorbeeld en dan neemt de individu vaak de verantwoordelijkheid van zelf wel over, iets wat ook regelmatig blijkt. Neem alleen al het simpele voorbeeld van de plastic tasjes.

Roken is ongezond. Dat weten we. Ik realiseer mij dat ook dondersgoed. Daarom ook dat ik de jeugd zo sterk aangeef: begin er niet aan. Roken is verslavend, al weten velen toch van het roken af te komen. Maar wat het roken vooral verslavend maakt is alle rommel in de sigaret! De industrie die de roker extra verslavend maakt. Tegenwoordig rook ik pure tabak, zonder toevoegingen. Ik blijf roken, maar relatief minder en ik kan veel beter mijn peuk laten. Rook ik weer eens een pakje…, dan vliegt dat er doorheen. Ik ben niet meer te “helpen”. Tenminste vooralsnog niet. Ook realiseer ik mij het slechte van roken. Absoluut. Maar dat neemt niet weg, dat ik zelf verantwoordelijk ben voor mijn gedrag. En in principe rook ik ook niet binnen, omdat roken vies is. Alles wordt geel. Maar niemand bepaalt dat ik in de buitenlucht niet mag roken. Waar dan ook. Dat gaat mij veel te ver, tast mijn identiteit en vrijheid aan. Het tast mijn rechten aan, en ken mijn plichten. Ook daar houd ik mij aan. Straks is het weer 5 mei, dan vieren wij onze vrijheid. Maar, en ik heb dat al eerder gemeld, er is steeds minder over van onze vrijheid. Onze vrijheden worden steeds verder ingeperkt en verantwoordelijkheden afgenomen. Ik weet niet of ik 5 mei nog wil vieren. Ik vier de “betutteling” wel, op 4 mei. De wereld is triest en scheef. Ondertussen zijn er rijke en belangrijke jongens, die lachen in hun vuistje. Zij blijven buiten schot. Zij kunnen de boef uit blijven hangen, ons in een economische crisis storten of ons zelfs in oorlogen brengen. Doe daar eens wat aan, dan die zielige rookverboden op speelplaatsen.

Dan nog wat anders. Dat roken slecht is staat buiten kijf. Maar dat we onze kinderen zo willen beveiligen is ook erg slecht. Kinderen horen te leren leven, en dat betekent ook risico’s lopen, gevaar aangaan, etc. Nee, tegenwoordig liggen er rubberen tegels in de speeltuinen…, dan vallen ze niet zo hard. Ze wassen tig keer per dag hun handen, want stel je voor dat ze vies worden. Ondertussen nemen de allergieën hand over hand toe, kinderen worden broos en ziekelijk. Wat is nu het beste? Wat is beter? In ieder geval niet onszelf belazeren met valse voorwendselen! En ik wil mijn vrijheid behouden en zelf in staat zijn rekening te houden met mijn omgeving!